ក្រោយពីការបោះបង់ចោលសំណល់ ការជ្រើសរើសទីលានចាក់សំណល់ក៏ជារឿងសំខាន់។ ភាគច្រើននៃការទទួលខុសត្រូវ លើការជ្រើសរើសទីលានចាក់សំណល់ជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ភ្នាក់ងារដែលពាក់ព័ន្ធ។ ទន្ទឹមនឹងនោះផងដែរ លោកអ្នកជាប្រជាពលរដ្ឋក៏គប្បីជ្រាបអំពីបញ្ហានេះ។ សូមអានទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង អំពីការជ្រើសរើសទីលានចាក់សំណល់។
ចំណាត់ថ្នាក់នៃទីលានចាក់សំណល់រឹង
ការចាត់ថ្នាក់សំណល់រឹងគឺធ្វើឡើងតាមប្រភេទសំណល់ដែលមានភាពគ្រោះថ្នាក់ ឬពុំបង្កគ្រោះថ្នាក់ ដែលចែកចេញជាប្រភេទដូចខាងក្រោម ៖
1 . ទីលានចាក់ចំហដោយគ្មានបច្ចេកទេសត្រឹមត្រូវ ៖ ទីលាននេះជាប្រភេទដែលគ្មានបច្ចេកទេសអ្វីទាំងអស់ គឺគ្រាន់តែដឹកសំណល់រួចចាក់តែម្ដងនៅទីវាល រណ្ដៅ បឹង ទីកន្លែងផ្សេងៗដោយគ្មានប្រព័ន្ធប្រមូលទឹកសម្អុយចេញពីសំណល់ និងប្រព័ន្ធសម្អាត សំណល់រាវដែលជាផ្នែកសំខាន់ក្នុងការសម្អាតសំណល់រាវមុនធ្វើការបញ្ចេញចោលចូលប្រភពទឹកសាធារណៈ និងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងឧស្ម័ន ចេញពីសំណល់។ ប្រភេទទីលានចាក់កណ្ដាលវាលនេះគឺច្រើនមានអនុវត្ដនៅប្រទេសក្រីក្រ ឬប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍មួយចំនួន ក៏ដូចជា ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើងដែរ ដែលគ្មានថវិកាគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការសាងសង់ទីលានចាក់សំណល់តាមលក្ខណៈបច្ចេកទេសត្រឹមត្រូវ ហើយជារឿយច្រើនមានដុតនៅទីលាននេះ ដើម្បីកាត់បន្ថយបរិមាណ និងមាឌសំណល់ក្នុងគោលបំណងបន្ដការប្រើប្រាស់ទីលានឱ្យបានរយៈពេលយូរ ព្រមទាំងពុំមានគ្រប់ដីប្រចាំថ្ងៃពីលើសំណល់ដែលបានចាក់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ជាហេតុធ្វើឱ្យមានផ្សែង និងក្លិនស្អុយ យ៉ាងខ្លាំងនៅបរិវេណទីលាន។
2 . ទីលានចាក់សំណល់ដែលមានការត្រួតពិនិត្យ ៖ ជាប្រភេទទីលានដែលបច្ចុប្បន្នក្នុងបណ្ដាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍នានាត្រូវបានគេចាប់អារម្មណ៍ និងត្រូវកែប្រែពីទីលានចាក់កណ្ដាលវាល និងដុតជាប្រចាំទៅជាទីលានដែលមានការត្រួតពិនិត្យ ដែលទីលាននេះបានកាត់បន្ថយការបំពុលពីការប្រតិបត្ដិ និងដំណើរការទីលាន។ លក្ខណៈនៃទីលានចាក់សំណល់ដែលមានការត្រួតពិនិត្យគឺ
- មានប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យឧស្ម័ន
- មានប្រព័ន្ធប្រមូលទឹកកខ្វក់ និងអាងប្រព្រឹត្ដកម្មសម្អាតសំណល់រាវ (Leachate) ចេញពីសំណល់ទៅធ្វើប្រព្រឹត្ដកម្មសម្អាត
- មានប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យទឹកក្រោមដី ដើម្បីត្រួតពិនិត្យ និងតាមដានគុណភាពទឹកនៅទីលានចាក់សំណល់
- ធ្វើការគ្របដីពីលើ និងបង្ហាប់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីកាត់បន្ថយក្លិនស្អុយចេញពីការបំបែកធាតុនៃសំណល់
- មានរបងព័ទ្ធការពារការចូលរបស់មនុស្ស ឬសត្វនានាចូលដោយគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់
- មានការថែរក្សា និងជួសជុលផ្លូវចូលទីលានចាក់សំណល់ក៏ដូចជានៅទីលាន
- បានត្រួតពិនិត្យ និងគ្រប់គ្រងការរើសសម្រាម និងការរកស៊ីផ្នែកសម្រាម។
3 . ទីលានចាក់សំណល់ប្រកបដោយអនាម័យ ៖ ជាប្រភេទទីលានមានប្រព័ន្ធការពារដែលធានាបាននូវនិរន្ដរភាពបរិស្ថាន ក៏ដូចជាគុណភាពបរិស្ថានបានល្អក្នុងតំបន់ ឬជុំវិញទីលានចាក់សំណល់ប្រកបដោយអនាម័យនេះ។ លក្ខណៈនៃទីលានចាក់សំណល់ ប្រកបដោយអនាម័យគឺ ៖
- ការរៀបចំទីលាននេះគឺអាស្រ័យលើមូលដ្ឋានការវាយតម្លៃគ្រោះថ្នាក់បរិស្ថាន និងការវិភាគលើដី និងភូមិសាស្ដ្រនៃដី
- រៀបចំផែនការអភិវឌ្ឍន៍ចាក់សំណល់ជាបន្ទប់ៗ
- មានប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទឹកសម្អុយដោយមានការទាញយកចេញទឹកសម្អុយពីសំណល់ និងមានប្រព័ន្ធប្រព្រឹត្ដកម្មសម្អាត សំណល់រាវជាប្រចាំ
- មានរៀបចំប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងឧស្ម័ន ដូចជាការទាញយកឧស្ម័នចេញពីសំណល់នៅកន្លែងណាចាំបាច់
- អនុវត្ដការគ្របដីជាបន្ទាន់ ឬពេលបញ្ចប់ប្រចាំថ្ងៃនៅពេលដំណើរការចាក់សំណល់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ
- ធ្វើការបង្ហាប់សំណល់ ដើម្បីបន្ថយដង់ស៊ីតេតាមការកំណត់នៃទិសដៅ
- ធ្វើការកំណត់ពីដំណើរការប្រតិបត្ដិដើម្បីការពារស្ថានភាពខាងក្នុង ដោយមានការត្រួតពិនិត្យដោយប្រព័ន្ធកំណត់បង្ហាញ ស្វ័យប្រវត្ដិ
- មានរបង និងទ្វារការពារការចូលរបស់មនុស្ស ឬសត្វ
- ធ្វើការពាស ឬចាក់បន្ថែមពីលើផ្លូវចូលទីលាន និងការថែទាំផ្លូវដែលរថយន្ដត្រូវបើកបរឆ្លងកាត់
- មានការកត់ត្រាជាប្រចាំនូវបរិមាណ ប្រភេទ និងប្រភពសំណល់
- ល័ក្ខខ័ណ្ឌ និងដំណើរការពិសេសទាក់ទងជាមួយនឹងសំណល់ពិសេសរួមទាំងការវិភាគ
- បណ្ដុះបណ្ដាល និងផ្ដល់បទពិសោធន៍ជាប្រចាំដល់កម្មករ ឬអ្នកធ្វើការនៅទីលាន
- ពង្រីករយៈពេលដំណើរការទីលាន
- ផ្ដល់ការថែរក្សា និងស្ដារទីលានក្រោយពេលទីលានត្រូវបានបញ្ចប់(បិទ)
- គ្មានការរើសសម្រាមនៅទីលាន។
4 . ទីលានចាក់សំណល់ដែលមានការត្រួតពិនិត្យដោយតឹងរ៉ឹងបំផុត ៖ ជាប្រភេទទីលានមានការរៀបចំដោយប្រុងប្រយ័ត្នបំផុត ដែលទុកសម្រាប់ដាក់តែប្រភេទសំណល់ប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងបំផុត ដែលមានផ្ទុកសារធាតុពុល និងមិនបំបែកធាតុ។ ទីលាននេះត្រូវបានគេរៀបចំដោយមានជញ្ជាំងបេតុងរឹង និងខាំងចែកជាបន្ទប់ៗសម្រាប់ដាក់សំណល់ ព្រមទាំងមានដំបូលសម្រាប់ ការពារទឹកក្ដៅ ទឹកភ្លៀង និងប្រព័ន្ធប្រឡាយទឹកភ្លៀង។ (សូមបន្ដអាននៅលេខក្រោយ)
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ៤៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៩
Leave a Reply