បុណ្យចូលព្រះវស្សាក៏ជាបុណ្យដ៏ធំមួយដែលអាចចាត់ទុកថា ជាបុណ្យដែលមានសារៈសំខាន់ណាស់នៅក្នុងចំណោមបុណ្យផ្សេងៗនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំនៅពេលដល់ថ្ងៃខែដែលត្រូវប្រារឰពីធីបុណ្យចូលព្រះវស្សា ប្រជាពលរដ្ឋដែលជាអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាក៏បាននាំគ្នាជ្រះថ្លារៀបចំគ្រឿងសក្ការៈ និងគ្រឿងឧបភោគបរិភោគផ្សេងៗសម្រាប់ឧបត្ថម្ភដល់ភិក្ខុសង្ឃឆាន់ និង ប្រើប្រាស់ក្នុងរដូវកាលចូលកាន់ព្រះវស្សា។
ដើម្បីឱ្យកាន់តែជ្រាបច្បាស់ ទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង សូមលើកយកតំណាលរឿងខ្លះៗនៃប្រវត្ដិពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សានេះមកជម្រាបជូនក្រោមការបកស្រាយរបស់ភិក្ខុ ហ៊ុំ សុទ្ធា ព្រះគ្រូសូត្រឆ្វេងគង់នៅវត្ដសំពៅមាស។
ដើមកំណើតនៃបុណ្យចូលព្រះវស្សា
ទាក់ទងទៅនឹងបុណ្យចូលព្រះវស្សានេះដែរ គឺមានដើមកំណើតតាំងពីព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធដែលព្រះអង្គទ្រង់គង់នៅមានព្រះជន្មនៅឡើយ។ នៅក្នុងសម័យកាលនោះគឺមានរឿងរ៉ាវកើតឡើងក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ទើបព្រះអង្គទ្រង់បញ្ញត្ដិនូវពិធីបុណ្យចូល ព្រះវស្សានេះឡើង។ ដូចនេះសូមលើកយកប្រវត្ដិត្រួសៗនៃពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សាដែលស្ថិតនៅក្នុងគម្ពីរព្រះត្រៃបិដក វិន័យបិដក ភាគ២លេខ៧ ដែលមានសម្ដែងនៅក្នុងវស្សូបនាយិកក្ខន្ធកំ នៅទំព័រទី១។
នៅក្នុងសម័យកាលនោះ ព្រះពុទ្ធមានព្រះភាគទ្រង់គង់នៅវត្ដវេឡុវនជាវត្ដដែលសម្បូរទៅដោយដើមឫស្សី ឬក៏ហៅថាព្រៃឫស្សី(កលន្ទកនិវាបស្ថានទៀបក្រុងរាជគ្រឹះ)។ គ្រានោះឯង ការនៅចាំវស្សាព្រះមានព្រះភាគមិនទាន់បានបញ្ញត្ដិនៅឡើយទេ មានន័យថា មិនទាន់មានពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សានៅឡើយទេ។ ពួកភិក្ខុទាំងឡាយនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនាតែងតែត្រាច់ទៅកាន់ចារិកផ្សេងៗ មានន័យថាធ្វើដំណើរទៅតាមសេចក្ដីប្រាថ្នារបស់ខ្លួនឯង ដោយភិក្ខុខ្លះធ្វើដំណើរអស់ហេមន្ដរដូវខ្លះ អស់គិម្ហរដូវខ្លះ និងអស់វស្សានរដូវខ្លះ ដោយមិនមានពេលសម្រាកខែណាមួយឱ្យពិតប្រាកដនៅកន្លែងណាមួយនោះទេ ដោយត្រាច់ទៅតាមចិត្ដចង់។ ដូចនេះហើយពួកមនុស្សទាំងឡាយក៏ពោលទោសតិះដៀលដល់ភិក្ខុនោះថា ពួកភិក្ខុទាំងអស់នេះជាសមណៈជាសក្យបុត្ដិយ៍ មិនសមនឹងត្រាច់ទៅកាន់ចារិកអស់ហេមន្ដរដូវខ្លះ អស់គិម្ហរដូវខ្លះ អស់វស្សារដូវខ្លះ ដោយមិនមានពេលសម្រាកនោះទេ។ ហើយការត្រាច់នេះគឺត្រាច់ទៅដើរជាន់ស្មៅស្រស់ទាំងឡាយ បៀតបៀននូវវត្ថុដែលមានជីវិតមានឥន្ទ្រីយតែ១ ញ៉ាំងឱ្យសត្វតូចៗជាច្រើនឱ្យដល់នូវសេចក្ដីវិនាសសោះ សូម្បីពួកបរិព្វាជកមានលទ្ធិដទៃ(ពួកដែលកាន់សាសនាផ្សេងៗ)ក៏គេមានរដូវចូលវស្សាដែរ។ សូម្បីតែពួកសត្វស្លាបនេះទៀតសោតក៏គង់ធ្វើសម្បុកលើចុងឈើទាំងឡាយហើយនឹងសម្ងំឈប់សម្រាកនៅចាំវស្សាដែរ ចម្លែកតែពួកសមណៈជា សក្យបុត្គិយ៍នេះមិនមានចាំវស្សសោះអ៊ីចឹង។ កាលមនុស្សទាំងនោះកំពុងពោលពាក្យតិះដៀលបន្ដុះបង្អាប់ ភិក្ខុទាំងឡាយក៏បានឮច្បាស់ ហើយក៏បានយកពាក្យទាំងនោះទៅក្រាបទូលសេចក្ដីនុ៎ះចំពោះព្រះមានព្រះភាគ។ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់ធ្វើនូវធម្មីកថាក្នុងវេលានោះឯងរួចហើយ ទើបទ្រង់ត្រាស់ហៅភិក្ខុទាំងឡាយមកអនុញ្ញាតថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយតថាគតអនុញ្ញាតឱ្យភិក្ខុចូលវស្សា ប៉ុន្ដែទ្រង់មិនទាន់បានកំណត់ថាពេលណាឱ្យចូលវស្សានោះទេ។ ក្រោយមកទៀតភិក្ខុទាំងឡាយក៏នាំគ្នាឆ្ងល់ថា រដូវមានតែបីនោះទេ តើត្រូវចូលរដូវមួយណា? ភិក្ខុទាំងនោះក្រាបទូលសេចក្ដីនុ៎ះចំពោះព្រះមានព្រះភាគ។ ព្រះអង្គព្រះត្រាស់ថា ម្នាលភិក្ខុទាំងឡាយតថាគតអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកទាំងឡាយចូលវស្សានៅក្នុងវស្សានរដូវ(រដូវភ្លៀង)។ ហើយថ្ងៃចូលវស្សាគឺមាន២ដង គឺថ្ងៃបុរិមិកាវស្សា (ចូលវស្សាមុន)និងថ្ងៃបច្ឆិមិកាវស្សា(ចូលវស្សាក្រោយ) ភិក្ខុគួរចូលវស្សាក្នុងថ្ងៃបន្ទាប់នៃថ្ងៃពេញបូណ៍មីខែអាសាធ(ថ្ងៃ១រោចខែ អាសាធ)ចូលវស្សាមុន ហើយថ្ងៃដែលចូលវស្សាទី២គឺពេញបូណ៍មីខែអាសាធ(ថ្ងៃ១រោចខែស្រាពណ៍) ដោយត្រូវចូលជារៀងរាល់ឆ្នាំ ភិក្ខុណាដែលមិនចូលគឺត្រូវអាបត្ដិទុក្កដ(ទោស) ហើយរយៈពេលដែលចូលវស្សានេះគឺមានបីខែ(ខែខ្មែរ)។ ចំពោះមូលហេតុដែលចូលព្រះវស្សាចែកចេញជាពីរនេះគឺដោយសារតែភិក្ខុខ្លះមានធុរៈសំខាន់ដែលមិនអាចចូលវស្សាលើកទី១បាន។ ដូចនេះត្រូវលើកទៅ ចូលវស្សាលើកទី២វិញដែលមានរយៈពេលបីខែដូចគ្នា។
សារៈសំខាន់នៃបុណ្យចូលព្រះវស្សា
ពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សាមានសារៈសំខាន់ណាស់ចំពោះភិក្ខុសង្ឃ សាមណេរដែលបានចូលបួសជាសមណៈ ព្រោះថាកាល ព្រះវស្សាដែលព្រះពុទ្ធទ្រង់បញ្ញាត្ដិកាលត្រីមាស៣ខែនេះដូចជា ៖
- ធ្វើឱ្យភិក្ខុសាមណេរទទួលបានសង្រួមនៅក្នុងឥន្ដ្រីសំវរៈ
- បានផ្ដល់ឱកាសដល់ភិក្ខុមានសិទ្ធិទទួលអនុមោទនានៃទាយកទាយិកា
- ទទួលបានអានិសង្ឃនៃការកាន់ព្រះវស្សា
- បង្កើនសេចក្ដីជ្រះថ្លាដល់ពុទ្ធបរិស័ទទាំងអស់
- អាចបង្កើតសាមគ្គីភាពរវាងភិក្ខុ និងភិក្ខុនៅក្នុងអាវាស។
តើភិក្ខុដែលចូលព្រះវស្សាអាចនិមន្ដចេញក្រៅបានដែរឬទេ?
តាមព្រះពុទ្ធបញ្ញត្ដិ ព្រះអង្គទ្រង់ហាមមិនឱ្យភិក្ខុសង្ឃទាំងអស់ដែលគង់ក្នុងអារាមនីមួយៗចេញពីវត្ដដោយកន្លងរាត្រីបាននោះទេ ក្នុងកាលនៃការចូលកាន់ព្រះវស្សា៣ខែនោះ។ ប៉ុន្ដែដោយមានការទូលសុំពីពួកបរិស័ទ និងភិក្ខុសង្ឃ ព្រះមានព្រះភាគទ្រង់អនុញ្ញាតសត្ដហៈចំនួន៧ថ្ងៃ ដោយមានហេតុកើតឡីងចំពោះភិក្ខុដូចជា ៖
- មាតា ឬបិតាឈឺ
- គ្រូឧបជ្ឈយ៏មានអាពាធ
- មានការនិមន្ដពីពួកបរិស័ទ។
បើមិនមានហេតុទាំងអស់ខាងលើនោះទេ ភិក្ខុមិនអាចនិមន្ដចេញពីអារាមដោយកន្លងរាត្រីបាននោះទេ។
ពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សា
ពិធីបុណ្យចូលព្រះវស្សានេះគេប្រារឰដោយចែកចេញជាពីរផ្នែក គឺផ្នែកពុទ្ធបរិស័ទ និងផ្នែកព្រះសង្ឃ។
1 . ផ្នែកពុទ្ធបរិស័ទ ៖ នៅល្ងាចថ្ងៃ១៥កើតខែជេស្ន នាំគ្នាប្រារឰកិច្ចថ្វាយបង្គំព្រះសមាទានសីល បន្ទាប់មកនិមន្ដព្រះសង្ឃ ចំរើនព្រះបរិត្ដ និងសម្ដែងធម៌ទេសនា។ លុះព្រឹកឡើងថ្ងៃ១រោចខែអាសាធ ពេកព្រឹកប្រគេនយាគូដល់ព្រះសង្ឃ ហើយថ្ងៃត្រង់វេរចង្ហាន់បិណ្ឌបាទព្រមទាំងសំពត់សាដក និងបរិក្ខារផ្សេងៗមានទាន ធូប ប្រេង តែ ស្ករជាដើម ប្រគេនព្រះសង្ឃដោយឆ្លងជាកិច្ចបង្ហើយបុណ្យ។
2 . ផ្នែកព្រះសង្ឃ ៖ នៅល្ងាចថ្ងៃ១រោចខែអាសាធវេលាម៉ោង៦យប់ព្រះសង្ឃទាំងអស់ក្នុងវត្ដអារាមផ្សេងៗ បានជួបជុំគ្នានៅក្នុងព្រះវិហារ ដើម្បីប្រារឰពិធីចូលកាន់ព្រះវស្សា ដោយមានព្រះគ្រូចៅអធិការជាអ្នកដឹកនាំកិច្ចនោះ។ ជាដំបូងភិក្ខុទាំងអស់នាំគ្នាថ្វាយបង្គំព្រះបន្ទាប់មកធ្វើពិធីកំណត់ការចូលកាន់ព្រះវស្សាតែម្ដង។
ដំបូន្មានអ្នកប្រឹក្សា
ឆ្លងតាមការបរិយាយខាងលើនេះ អាចបញ្ជាក់បានថាបុណ្យចូលកាន់ព្រះវស្សានេះជាបុណ្យមួយដែលសំខាន់មួយនៅក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា។ ដូចនេះសូមឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយកចិត្ដទុកដាក់ចំពោះបុណ្យចូលព្រះវស្សានេះឱ្យដូចជាបុណ្យធំៗដទៃទៀតផងដែរ សម្រាប់ព្រះសង្ឃមិនមានអ្វីជាទីពឹងក្រៅពីពុទ្ធបរិស័ទនៅពេលដែលគង់ចាំព្រះវស្សានោះទេ។
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ៥៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១០
Leave a Reply