ជម្ងឺឆ្លងតាមការរួមភេទ និងប្រដាប់បន្ដពូជអាចកើតមានឡើងគ្រប់ស្ដ្រីទាំងអស់នៅក្នុងវ័យបន្ដពូជ។ ដូចនេះស្ដ្រីគ្រប់រូបគួរ តែយកចិត្ដទុកដាក់បំផុតទៅលើសុខភាពរបស់ខ្លួន។ ជម្ងឺប្រភេទនេះភាគច្រើនអាចកើតមានឡើងដោយមិនស្ដែងចេញនូវរោគសញ្ញា អ្វីទាំងអស់។ វាជាការប្រសើរណាស់ ប្រសិនបើស្ដ្រីឧស្សាហ៍ទៅពិគ្រោះនិងពិនិត្យសុខភាពជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញដើមី្បទទួលយក ចំណេះដឹង និងអាចអនុវត្ដន៍តាមការណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យ។
ដើម្បីយល់ដឹងឱ្យកាន់តែច្បាស់អំពីបញ្ហានេះ លោកស្រី សុច គន្ធា មន្ដ្រីសម្របសម្រួលកម្មវិធីផ្នែកជម្ងឺកាមរោគនិងលោកស្រី ប៊ុន រ៉ាវី មន្ដ្រីកម្មវិធីកាមរោគ នៃអង្គការសុខភាពគ្រួសារអន្ដរជាតិបានចូលរួមបកស្រាយដោយជួបសម្ភាសជាមួយទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង។
តើអ្វីទៅជាដំបៅលើប្រដាប់បន្ដពូជ?
ដំបៅប្រដាប់ភេទគឺជាជម្ងឺកាមរោគដែលឆ្លងជាចម្បងតាមការរួមភេទជាមួយអ្នកដែលមានផ្ទុកមេរោគជម្ងឺនេះ ដោយមិនបានប្រើមធ្យោបាយការពារ។ ជម្ងឺនេះកើតមានលើស្ដ្រីពី៦០ទៅ៨០ភាគរយដែលមិនបានដឹងថាខ្លួនមានរោគសញ្ញានៃជម្ងឺនោះទេ លើកលែងតែគ្រូពេទ្យជំនាញខាងព្យាបាលជម្ងឺឆ្លងតាមផ្លូវភេទ ប្រដាប់បន្ដពូជទេ ទើបអាចដឹងបានច្បាស់។
មូលហេតុបង្កដំបៅប្រដាប់ភេទ
កត្ដាចម្បងគឺការមិនបានប្រើមធ្យោបាយការពារនៅពេលរួមភេទជាមួយដៃគូដែលមានជម្ងឺ។ ឥរិយាបថមួយចំនួនដែល ជំរុញឱ្យមានការឆ្លងជម្ងឺគឺដោយសារបុគ្គលខ្លួនឯងផ្ទាល់ជាអ្នកមានដៃគូរួមភេទច្រើន ជាជនចំណាកស្រុករយៈពេលយូរអ្នកប្រើប្រាស់ ថ្នាំញៀន ឬគ្រឿងស្រវឹងជាដើម។ ម្យ៉ាងវិញទៀតមានកត្ដាជីវសាស្ដ្រមួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យស្ដ្រីងាយរងនូវការឆ្លងជម្ងឺនេះ គឺដោយសារ ភ្នាសសើមនៃទ្វារមាសមានទំហំធំដែលងាយនឹងដាច់រលាត់ នៅពេលធ្វើសកម្មភាពរួមភេទ។ កង្វះអនាម័យមិនបណ្ដាលឱ្យស្ដ្រីកើត ដំបៅនៅលើប្រដាប់ភេទទេ តែអាចប្រឈមនឹងការធ្លាក់ស រមាស់ ឬធុំក្លិនដែលជាកត្ដាមួយជួយជំរុញឱ្យមានការដាច់រលាត់ នៅតំបន់ ភ្នាសសើមនេះដែរ។ ការលាងសម្អាតទ្វារមាសខាងក្នុងដោយទឹកសម្លាប់មេរោគ ឬផលិតផលផ្សេងៗ ក៏ជាមូលហេតុធ្វើឱ្យស្ដ្រីរលាក នៅតំបន់ទ្វារមាសដែរព្រោះបាត់បង់ឡាក់តូបាក់ស៊ីឡាយ(កោសិកាដែលធ្វើឱ្យមានភាពសំណើមនៅទ្វារមាស) និងបាត់តុល្យភាព រវាងបាក់តេរីសាប្រីហ្វីត និងសាប្រូហ្វីតផ្សេងៗដែលជាភ្នាក់ងារជួយការពារការរលាកទ្វារមាស។
រោគសញ្ញាដំបៅប្រដាប់បន្ដពូជ
ដំបៅប្រដាប់បន្ដពូជជាញឹកញាប់បង្កឡើងមកពីមេរោគដំបៅស្វាយ និងមេរោគដំបៅឆេនក្រ័យដែលស្ដែងចេញនូវរោគ សញ្ញាប្រហាក់ប្រហែលគ្នា។ ដំបៅស្វាយជាទូទៅមានដំបៅតែមួយ មានសណ្ឋានគែមច្បាស់លាស់ បាតដំបៅរលោងហើយមិនមានការ ឈឺចាប់ទេ។ ចំណែកឯដំបៅឆេនក្រ័យ ដំបូងឡើងកូនកណ្ដុរលើក្រលៀនទាំងសងខាង ឈឺចាប់ខ្លាំងដំបៅអាចមានចំនួនលើសពីមួយ។ កូនកណ្ដុរក្រលៀននឹងវិវឌ្ឍន៍ឡើងធំរហូតដល់បែកប្រសិនបើអ្នកជម្ងឺមិនព្យាបាលទេនោះ។ ករណីមួយផ្សេងទៀតគឺស្ដ្រីមានបូសនៅ លើបបូរធំនៃទ្វារមាស ហើយមានការឈឺចាប់ខ្លាំងដែលស្ដ្រីអាចច្រឡំថាខ្លួនមានដំបៅប្រដាប់បន្ដពូជ។ បូសនៅលើបបូរធំនៃទ្វារ មាសនេះគឺជាផលវិបាកនៃជម្ងឺប្រមេះទឹកបាយ និងប្រមេះទឹកថ្លាដែលពុំបានព្យាបាលឱ្យបានជាសះស្បើយ។ បូសនេះតាមបច្ចេកទេស ហៅថាជម្ងឺរលាកក្រពេញបាត់តូឡាំងដែលជាក្រពេញសម្រាប់បញ្ចេញទឹករំអិលទ្វារមាស។ ទោះបីករណីខ្លះអ្នកជម្ងឺមានលេចចេញ រោគសញ្ញាដំបៅស្វាយក៏ដោយប៉ុន្ដែដំបៅនោះនឹងអាចបាត់ទៅវិញដោយឯកឯងក្នុងអំឡុង១០ថ្ងៃក្រោយ ទោះជាពុំមានការព្យាបាល ក៏ដោយ។ នេះមិនមានន័យថាអ្នកជម្ងឺបានជាសះស្បើយនោះទេ តែផ្ទុយទៅវិញមេរោគស្វាយនឹងវិវឌ្ឍន៍ទៅរកជម្ងឺស្វាយដំណាក់កាល ទី២ដែលជាទូទៅកើតមានឡើងពី៣ទៅ៦សប្ដាហ៍ ក្រោយពីដំបៅដំណាក់កាលទី១។ រោគសញ្ញាដែលជួបប្រទះញឹកញាប់ក្នុងដំណាក់កាលនេះរួមមានស្នាមកន្ទួលពេញខ្លួន រួមទាំងនៅបាតដៃ និងបាតជើង ហើមកូនកណ្ដុរ ជ្រុះសក់ រលាកស្រោមខួរ រលាកថ្លើម រលាកសន្លាក់រលាកសរសៃប្រសាទ។ល។ អ្នកជម្ងឺដែលមិនបានព្យាបាលនឹងវិវឌ្ឍន៍ទៅជាជម្ងឺស្វាយដំណាក់កាលទី៣ប្រមាណជា៣០%ដែលបណ្ដាលឱ្យមានការប៉ះពាល់ទៅប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទកណ្ដាល ការប៉ះពាល់ទៅសរសៃរឈាម និងបេះដូង ហើយនិងមានការប៉ះ ពាល់ដល់ជាលិកាភ្ជាប់នឹងឆ្អឹង។ ជម្ងឺស្វាយភាគច្រើនឆ្លងក្នុងដំណាក់កាលទី១ និងទី២មានឱកាសប្រហែល៣០% តែមិនមានលទ្ធភាព ឆ្លងទេ ក្រោយរយៈពេល៤ឆ្នាំ។
ការព្យាបាល និងផលវិបាកនៃដំបៅប្រដាប់បន្ដពូជ
ស្ដ្រីគ្រប់រូបមិនគួរប្រើថ្នាំផ្ដេសផ្ដាសដោយមិនបានជួបពិគ្រោះគ្រូពេទ្យជំនាញនោះឡើយ។ បើស្ដ្រីសង្ស័យថាមានបញ្ហានេះ គួរតែប្រញាប់ទៅជួបគ្រូពេទ្យដើម្បីពិនិត្យ និងព្យាបាល។
ផលវិបាកជាច្រើនអាចកើតមានលើស្ដ្រីគ្រប់រូបក្នុងករណីដែលពុំបានទទួលការព្យាបាល ឬព្យាបាលមិនបានត្រឹមត្រូវដូចជា ៖ ការរលូតកូន ឬកូនស្លាប់ក្នុងពោះ ជម្ងឺទារកទើបនឹងកើត ឆ្អឹង ភ្នែក ថ្លើម លំពែង ស្បែក ឡើងកន្ទួលប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទកណ្ដាល ជាដើម។
ការព្យាបាលសមស្របក្នុងអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ មិនមែនដើម្បីបង្ការទេ ប៉ុន្ដែដើម្បីព្យាបាលទារក។ ចំពោះស្ដ្រីមាន ផ្ទៃពោះហើយមានជម្ងឺស្វាយអាចប្រឈមមុខនឹងរលូតកូន កូនស្លាប់ក្នុងពោះ កូនកើតមកស្លាប់និងពិការភាពពីកំណើត។ ម្យ៉ាងវិញ ទៀតជម្ងឺដំបៅលើប្រដាប់ភេទនេះ ជាទំនាក់ទំនងមួយយ៉ាងខ្ពស់ក្នុងការចម្លងមេរោគអេដស៍។ អ្នកជម្ងឺដំបៅលើប្រដាប់បន្ដពូជមាន ការប្រឈមមុខនឹងការចម្លងមេរោគអេដស៍ ៣ទៅ៥ដងខ្ពស់ជាងអ្នកធម្មតា។
វិធីបង្ការ និងការពារ
ដើម្បីការពារជម្ងឺនេះបន្ថែមទៀត លោកអ្នកដែលមានដៃគូរួមភេទ គួរអនុវត្ដប្រការដូចខាងក្រោម ៖
- ប្រើស្រោមអនាម័យឱ្យបានត្រឹមត្រូវ និងគ្រប់ពេលរួមភេទទាំងអស់
- ប្រសិនបើមានការសង្ស័យថា មានជម្ងឺដំបៅលើប្រដាប់បន្ដពូជ ស្ដ្រីគួរតែទៅជួបគ្រូពេទ្យជំនាញ
- មិនត្រូវឆាប់ប្រឡូកក្នុងការរួមភេទពេកទេ
- សូមកុំទទួលទានគ្រឿងស្រវឹង ឬគ្រឿងញៀន ព្រោះអាចបណ្ដាលឱ្យមានចំណង់ផ្លូវភេទ
- មិនត្រូវប្រើផលិតផលផ្សេងៗលូកលាងសម្អាតក្នុងទ្វារមាស។
ដំបូន្មានអ្នកប្រឹក្សា
ស្ដ្រីគ្រប់រូបមិនគួរប្រើថ្នាំផ្ដេសផ្ដាស ឬប្រើផលិតផលផ្សេងៗសម្រាប់លាងផ្នែកខាងក្នុងនៃទ្វារមាសព្រោះអាចធ្វើឱ្យទ្វារ មាសក្លាយជាច្រកចូលយ៉ាងសំខាន់នៃមេរោគ។ ទោះបីជាដំបៅលើប្រដាប់បន្ដពូជជាជម្ងឺដែលមានអត្រាទាបតែវាបង្កនូវផលវិបាក ធ្ងន់ធ្ងរដល់ស្ដ្រី ជាពិសេសដល់ទារកក្នុងផ្ទៃ។ ស្ដ្រីគួរតែស្វែងរកការព្យាបាលនៅកន្លែងដែលមានសុវត្ថិភាពនិងជឿទុកចិត្ដបាន។ ស្ដ្រី សង្ស័យថាមានបញ្ហានេះ គួរតែប្រញាប់ទៅជួបគ្រូពេទ្យជំនាញដើម្បីពិនិត្យ និងទទួលយកការព្យាបាល។
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ០២៥ ខែកុម្ភះ ឆ្នាំ២០០៨
Leave a Reply