លោកអ្នកបានជ្រាបហើយអំពីវីតាមីននូវនិយមន័យ និងចំណាត់ថ្នាក់របស់វា នៅលើទំព័រទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង លេខមុន(លេខ០៤៣)។ នៅពេលនេះ យើងខ្ញុំសូមបន្ដលើកជូននូវព័ត៌មាន និងចំណេះដឹងផ្សេងៗទៀតទាក់ទងទៅនឹងសារធាតុវីតាមីន ទាំងនេះ។ ការយល់ដឹងអំពីវីតាមីនបានល្អ និងការទទួលទានចំណីអាហារបានត្រឹមត្រូវ នឹងផ្ដល់នូវសុខភាពល្អ និងសុភមង្គល។
អត្ដសញ្ញាណដូចគ្នារបស់វីតាមីន
វីតាមីនមានរចនាសម្ព័ន្ធគីមីសាស្ដ្រ របៀបធ្វើសកម្មភាព និងមុខងាររបស់វាខុសគ្នាយ៉ាងខ្លាំងពីវីតាមីនមួយទៅវីតាមីនមួយ ទៀត។ ប៉ុន្ដែជាតិវីតាមីនទាំងនេះមានចំណុចពិសេសដូចគ្នាចំនួន៦ចំណុចគឺ ៖
1 . ជាតិវីតាមីនមិនផ្ដល់ថាមពលកាឡូរីនោះទេ សូម្បីបន្ដិចក៏ទេដែរ
2 . ជាតិវីតាមីនមានវត្ដមាន ឬចំណុចតិចតួចប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងសព៌ាង្គកាយមនុស្ស និងចំណីអាហារ
3 . ជាតិវីតាមីនមិនអាចផលិតឡើងដោយខ្លួនប្រាណមនុស្សនោះទេ ទោះបីជាមនុស្សបានទទួលទាននូវសារធាតុផ្សំគ្រប់ យ៉ាងបែបណាក្ដី លើកលែងតែវីតាមីនដេ(ឌ) វីតាមីនកា(គ) និងវីតាមីនបេ៣(ព៣)។
4 . ជាតិវីតាមីនមិនអាចផ្លាស់ប្ដូរ ឬប្រែក្លាយពីមួយទៅមួយ ឬអាចជំនួសគ្នាបាននោះទេ។ បើមានសារធាតុវីតាមីនណា ខ្វះនៅក្នុងរាងកាយ វាមិនអាចជំនួសដោយវីតាមីនផ្សេងដែលលើសកម្រិត ហួស ឬលើសតម្រូវការនោះទេ។
5 . វីតាមីនជាសារធាតុចាំបាច់សម្រាប់ដំណើរការប្រព្រឹត្ដ និងដំណើរការលូតលាស់នៃសរីរាង្គកាយរបស់មនុស្ស។
វីតាមីន នាំឱ្យមានការបំបែក និងបន្សំ ជាអាទិវីតាមីនបង្កសកម្មភាពអុកស៊ីដកម្មនៃចំណីអាហារ និងប្រតិបត្ដិការរបស់មេតាបូលីស។
6 . កង្វះជាតិវីតាមីនបង្កឱ្យមានវិបត្ដិ ឬជម្ងឺនានា។ នៅក្នុងប្រទេសក្រីក្រមួយចំនួន កង្វះវីតាមីនអាចបង្កជាជម្ងឺពិការ ភាព និងជម្ងឺប៉ះពាល់ដល់ជីវិតទៀតផង។ ប៉ុន្ដែនៅប្រទេសអ្នកមានមួយចំនួន ការខ្វះជាតិវីតាមីន ឬលើសជាតិវីតា មីនអាចបង្កជាវិបត្ដិមុខងារសព៌ាង្គកាយផងដែរ។
វត្ដមានរបស់វីតាមីន
ជាចម្បងវីតាមីនមានវត្ដមាននៅក្នុងចំណីអាហារដែលយើងទទួលទានជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ក្រុមចំណីអាហារនីមួយៗផ្ដល់វីតាមីនមួយក្រុម ឬមួយប្រភេទ។ ហេតុនេះហើយបានជាលោកអ្នកត្រូវទទួលទានចំណីអាហារសព្វមុខដើម្បីសុខភាព។ ទាក់ទងនិងព័ត៌មានលម្អិតអំពីប្រភេទវីតាមីនទាំងនេះ ទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង នឹងលើកមកជម្រាបជូនបានលម្អិតម្ដងមួយៗនៅលេខក្រោយៗ ទៀត។ ពេលនេះសូមជម្រាបជូនគោលៗមួយចំនួនដើម្បីជាការស្វែងយល់ខ្លះៗ។
- សាច់សត្វ សាច់បក្សី និងស៊ុត ៖ សម្បូរទៅដោយវីតាមីនបេ១ (សាច់ជ្រូក) បេ២ បេ៥ បេ៦ បេ១២ បេ៣
- សាច់ត្រី ៖ ដូចសាច់សត្វដទៃទៀតដែរ តែនៅក្នុងសាច់ត្រី សម្បូរទៅដោយវីតាមីន អា និងវីតាមីន ដេ ផង
- ទឹកដោះគោ និងផលិតផលទឹកដោះ ៖ មានវីតាមីនបេ និងវីតាមីនអា (ជាពិសេសពពួកទឹកដោះគោសុទ្ធ ជាតិប៊រ និងជាតិក្រេម)
- គ្រាប់ធុញ្ញជាតិ ៖ មានវីតាមីនអឺ និងគ្រប់វីតាមីនបេ ស្ទើរគ្រប់ប្រភេទ
- បន្លែ ៖ សម្បូរទៅដោយវីតាមីនបេ (ជាពិសេសបេ៩) បែតាការ៉ូលីន វីតាមីនសេ និងវីតាមីនបេ ផ្សេងទៀត(នៅ ក្នុងដំឡូងបារាំង)
- ផ្លែឈើ ៖ មានវីតាមីនសេ បែតាការ៉ូលីន និងវីតាមីនបេ៦ (ផ្លែចេក)
- ប្រេងរុក្ខជាតិ ៖ មានវីតាមីនអឺ។
ក្រៅពីចំណីអាហារដែលបានរៀបរាប់ខាងលើមកនេះស្ទើរតែគ្មានវត្ដមានវីតាមីននោះទេ។ ជាពិសេសពពួកចំណីអាហារ ដែលសម្អាត និងកែច្នៃ ដូចជានំប៉័ងពណ៌ស ម្សៅពណ៌ស អង្ករសម្រិត ឬបាយពណ៌ស និងទឹកដោះគោខាប់ ឬក្រែម ព្រមទាំងចំណីអាហារដែលរៀបចំធ្វើដោយគ្មានការយកចិត្ដទុកដាក់(ត្រាំយូរពេក ស្ងោរយូរពេក ឬទឹកបីយកទឹកមួយ) ចំណីអាហារសម្លាប់មេរោគ ឬដោយឆ្លងកាំរស្មីជាមុន។
ជាតិស្ករ ឬបង្អែមជាប្រភេទសារធាតុដែលអាក្រក់ជាងគេ មិនត្រឹមតែមិនមានផ្ទុកសារធាតុវីតាមីននោះទេ ជាពិសេសពពួកស្ករគ្រប់ប្រភេទ ដូចជាស្ករគ្រាប់ នំប្រអប់ និងនំសព្វប្រភេទ។ ប៉ុន្ដែវាថែមទាំងធ្វើឱ្យថមថយនូវការស្ដុកទុកសារធាតុមួយចំនួន ដូចជា ជាតិម៉ាញ៉េស្យូម ជាតិក្រូម និងជាតិវីតាមីនបេ១ ដើម្បីរំលាយវាទៀតផង។ សព្វថ្ងៃនេះ ស្ករ ឬបង្អែមត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាជាសារធាតុអាក្រក់ និងជាសត្រូវរបស់ចំណីអាហារ និងរបស់សព៌ាង្គកាយមនុស្សទៀតផង។ (សូមបន្ដអាននៅលេខក្រោយ)
ដោយ ៖ វេជ្ជ. លី ចេងហ៊ុយ
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ៤៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៩
Leave a Reply