កម្រណាស់ដែលមនុស្សណាម្នាក់ចូលនិន្ទ្រាដោយមិនមានយល់សប្ដិ ទោះយប់ទោះថ្ងៃ បើមិនច្រើនក៏តិចតួចដែរសូម្បីតែ ក្មេងខ្លះក៏ចេះយល់សប្ដិដែរ។ ក្រោយយល់សប្ដិ អ្នកខ្លះនៅចាំច្រើន ឬតិច ពេលខ្លះយល់សប្ដិល្អពេលខ្លះយល់សប្ដិអាក្រក់។ អ្នកខ្លះ ទៀតសោត ក្រោយពេលយល់សប្ដិហើយ រមែងរិះគិតផ្សងសំណាងលេងល្បែងឆ្នោតខ្លះក្រោយយល់សប្ដិក៏កើតការខ្វល់ខ្វាយ រកកល គ្រុន អស់កម្លាំង រសេះរសោះក្នុងខ្លួន លង់លក់ក្នុងដំណេកយូរដូចគេដូចឯងដែរតែបែរមិនបានស្កប់ស្កល់ជាដើម។
សម្រាប់លេខនេះ ទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើងនឹងស្រាយបំភ្លឺអំពីការដេកយល់សប្ដិច្រើនជូនប្រិយមិត្ដអ្នកអានស្វែងយល់ តាមរយៈកិច្ចសម្ភាសជាមួយលោក ផាន់ ចាន់ពៅ ឯកទេសចិត្ដវិទ្យានិងជាសាស្ដ្រាចារ្យនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ។
អ្វីទៅហៅថាយល់សប្ដិ?
យល់សប្ដិជាការផលិត ឬប្រឌិតនូវព័ត៌មានទាំងឡាយដោយអារម្មណ៍ ពេលដែលយើងដេកលង់លក់ស្កប់ស្កល់ឬកើតឡើង នៅពេលកោសិកាប្រសាទចាប់ផ្ដើមសម្រាក ហើយឃើញនូវរឿងរ៉ាវគ្រប់់យ៉ាងដែលយើងធ្លាប់ជួបឬធ្លាប់ឆ្លងកាត់កាលពីមុន ឬមិន ដែលជួបប្រទះ។ យល់សប្ដិអាចកើតឡើងតាមដំណាក់កាលនៃដំណេក។
- ដំណេកលក់តែនៅដឹងខ្លួនតិចៗ ៖ ដំណាក់កាលនេះច្រើនតែមានការស្រមើស្រមៃ។
- ដំណេកលក់រលីវៗ ៖ ការដេកលក់កាន់តែច្រើន ក្នុងដំណាក់កាលនេះវាជាការចាប់ផ្ដើមនៃការយល់សប្ដិដែលជួនកាលបើ មាននរណាធ្វើអ្វីមួយឱ្យមានសម្លេងក៏អាចបង្កឱ្យក្លាយជាការយល់សប្ដិដែរ។
- ដំណេកដែលលក់ភ្ញាក់ៗ ៖ ការយល់សប្ដិក្នុងអំឡុងពេលនេះ ពេលដឹងខ្លួនឡើង យល់សប្ដិក៏ដាច់។ ហើយនៅពេលដែល បន្ដដំណេក ការយល់សប្ដិក៏លេចចេញនូវរឿងរ៉ាវផ្សេងវិញ។
- ដំណេកលក់ស្កប់ស្កល់ ៖ ពេលដែលលក់ស្កប់ស្កល់ ការយល់សប្ដិក៏បន្ដឥតដាច់រយៈ មានទាំងរឿងល្អទាំងរឿងអាក្រក់ ជួន កាលអាចរឿងតែមួយ ជួនកាលអាចប្ដូររឿងមិនចេះចប់។ ការលង់លក់មួយរាត្រីអ្នកខ្លះយល់សប្ដិរហូតទាល់តែភ្ញាក់ពីដំណេក។
ដំណេកទាំង៤ដំណាក់កាលខាងលើមិនមែនមានន័យថា បុគ្គលគ្រប់រូបសុទ្ធតែយល់សប្ដិនោះទេគឺអាស្រ័យទៅលើកត្ដាសុខ ភាព និងរបបអាហារ។
មូលហេតុបង្កយល់សប្ដិ
ក្រោយពេលខួរក្បាល និងប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទរបស់យើងបានថតជាប់ព័ត៌មានណាមួយដែលគួរជាទីចាប់អារម្មណ៍បណ្ដាលឱ្យមានការគិត មានក្ដីនឹករលឹក ឬមានសេចក្ដីសង្ស័យ នោះយល់សប្ដិអាចកើតមានឡើងនៅពេលយើងដេក។ ជាឧទាហរណ៍ ភ្លើងឆេះផ្ទះ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ចោរកម្ម ទឹកជំនន់ ការធ្វើទារុណកម្មដ៏ព្រៃផ្សៃ រូបភាពគួរតក់ស្លុតជាដើម។ ចំណែកព័ត៌មាន និង អត្ថបទល្អៗមានឥទ្ធិពលតិចតួចជាងការបានឃើញបានយល់នូវទិដ្ឋភាពអាក្រក់ដែលដក់ដិតជាប់អារម្មណ៍។ ម្យ៉ាងវិញទៀតរបប អាហារក៏អាចជាមូលហេតុមួយដែលបណ្ដាលឱ្យមានការយល់សប្ដិដែរដូចជាការហូបអាហារឆ្អែតពេក អាហារស្វិតពេកជាដើម ធ្វើឱ្យ ក្រពះបញ្ចេញសកម្មភាពកិនរំលាយអាហារមិនបានសម្រាក។ គ្រប់ចលនារបស់ក្រពះពាក់ព័ន្ធនឹងការបញ្ជារបស់ប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ ។ មានមូលហេតុរួមផ្សំខ្លះទៀត ដូចជាមានជម្ងឺផ្លូវកាយផ្លូវចិត្ដជីវភាពក្រីក្រ ការចង់បាននេះចង់បាននោះជាដើម។ ការទទួលដឹងរបស់សរសៃប្រសាទនូវហេតុភេទល្អអាក្រក់សុទ្ធតែបណ្ដាលឱ្យមានការយល់សប្ដិ ដូចជាយល់សប្ដិរើសបានរបស់មានតម្លៃ មានផ្ទះថ្មី ដើរ កម្សាន្ដ យល់សប្ដិឈ្លោះទាស់ទែងគ្នាគេតាមសម្លាប់ឬតាមសម្លាប់គេ យល់សប្ដិខ្មោចដេញលងនិរាសព្រាត់ប្រាស យល់សប្ដិរួមមេត្រីភាពស្នេហាជាមួយមនុស្សជាទីស្រឡាញ់ជាដើម។ ប្រសិនជារឿងគួរឱ្យភ័យខ្លាច អ្នកយល់សប្ដិអាចឈានដល់ការយំស្រែក និងមមើមមាយលាយសកម្មភាពមកជាមួយពេលកំពុងយល់សប្ដិ និងក្រោយពេលដឹងខ្លួន អ្នកដេកយល់សប្ដិអាចមានបែកញើស ហត់ និងភ័យក្រែងវាជាការពិត។ បើយល់សប្ដិល្អ អ្នកខ្លះក៏និយាយញញឹមញញែម ក្រោកដឹងខ្លួនឡើងក៏ស្រវេស្រវារកការពិតក្នុងរំពេចនោះ។
ផលវិបាកនៃយល់សប្ដិ
មិនថាការយល់សប្ដិល្អ ឬអាក្រក់នោះទេ វានឹងមានផលមិនល្អដល់សុខភាពទាំងផ្លូវកាយទាំងផ្លូវចិត្ដ។ ប៉ុន្ដែការដេកយល់ សប្ដិច្រើនហើយអាក្រក់ៗរាល់ៗរាត្រី អាចបណ្ដាលឱ្យមានជម្ងឺផ្លូវចិត្ដធ្ងន់ធ្ងរ។ ក្រោយដេកយល់សប្ដិច្រើនបើមានអារម្មណ៍ថាអស់ កម្លាំង ល្វើយក្នុងខ្លួន មិនទាន់ឆ្អែតនឹងដំណេកនោះដំណេករបស់លោកអ្នកនៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយទេ។ ហើយដំណេកមិន គ្រប់គ្រាន់នេះអាចឱ្យខួរក្បាលថយចុះនូវការចងចាំ ប្រឈមនឹងការកើតជម្ងឺបេះដូងចលនាឈាមរត់មិនបានល្អ ជម្ងឺលើសឈាម ជម្ងឺ ក្រពះ ជម្ងឺសរសៃប្រសាទ ជម្ងឺខួរក្បាលផ្សេងៗជាដើម។
ដំណោះស្រាយកាត់បន្ថយការយល់សប្ដិ
ដោយសារការដេកយល់សប្ដិច្រើនមានការពាក់ព័ន្ធជាខ្លាំងទៅនឹងបញ្ហាផ្លូវចិត្ដ នោះជាជំហានដំបូងគឺគួរទៅពិគ្រោះយោបល់ ជាមួយអ្នកជំនាញផ្នែកចិត្ដវិទ្យា ឬវិកលវិទ្យា។ ប៉ុន្ដែក៏មានវិធីងាយៗខ្លះដែលគួរប្រតិបត្ដិដោយខ្លួនឯងគឺនៅពេលរសៀលមិនគួរទទួល ទានកាហ្វេ តែចត់ ផ្លែឈើ ឬទឹកផ្លែឈើ។ មិនគួរអានកាសែត ទស្សនាវដ្ដី មើលមេរៀនមើលទូរទស្សន៍ វីដេអូ ស្ដាប់វិទ្យុ ឬចម្រៀង។ ត្រូវស្លៀកពាក់រលុង សម្អាតបន្ទប់ដេកឱ្យបានស្អាត ត្រជាក់កម្ចាត់ក្លិនអាក្រក់ទាំងឡាយឱ្យមានអារម្មណ៍ផាសុកភាព និងត្រូវធ្វើ លំហាត់សម្រាកកាយដោយដកដង្ហើមវែងៗ។ លើសពីនេះមុនពេលដេកគួរទទួលទានទឹកមួយកែវ ឬទឹកដោះគោ និងបរិភោគនំប៉័ង មួយចំណិត ដែលវាអាចមានប្រតិកម្មធ្វើឱ្យឆាប់ងងុយដេក។ លោកអ្នកគួរមានឥរិយាបថបែបនេះរហូតទាល់តែគ្រប់យ៉ាងត្រឡប់មក រកភាពប្រក្រតីវិញ សឹមធ្វើអ្វីៗដូចដើមមានការហូបចុកការអាន ការទស្សនាជាដើម។
ដំបូន្មានអ្នកប្រឹក្សា
ប្រជាពលរដ្ឋយើងភាគច្រើនយល់ថាមានជម្ងឺផ្លូវចិត្ដ ល្គឹកណាមនុស្សនោះឈានដល់ដំណាក់កាលសរសៃប្រសាទឬវិកល ចរិតលែងដឹងអី។ ប៉ុន្ដែការពិតការដេកយល់សប្ដិអាក្រក់ៗរាល់ថ្ងៃអាចបណ្ដាលឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាពផ្លូវកាយនិងផ្លូវចិត្ដ ដូច្នេះយល់សប្ដិជារោគសញ្ញានៃជម្ងឺផ្លូវចិត្ដ ដែលត្រូវធ្វើការពិភាក្សា និងព្យាបាលឱ្យទាន់ពេលវេលា។
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ០២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៧
Leave a Reply