ថ្លើមជាអវយវៈមួយដ៏សំខាន់សម្រាប់រាងកាយ។ បច្ចុប្បន្ននេះលោកអ្នកមួយចំនួនបាននិងកំពុងប្រឈមមុខនឹងជម្ងឺគ្រប់ ប្រភេទរបស់ថ្លើមបើទោះបីជាក្រសួងសុខាភិបាលបានរៀបចំឱ្យមានកម្មវិធីជាតិសម្រាប់ការចាក់ថ្នាំបង្ការមេរោគថ្លើមក៏ដោយ។ ក្រិន ថ្លើមជាជម្ងឺមួយប្រភេទរបស់ថ្លើមដែលបានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សច្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅពេលបច្ចុប្បន្ន។ តើអ្វីជាជម្ងឺក្រិនថ្លើម? ហើយការពារ និងព្យាបាលតាមវិធីណា?
គ្រប់សំណួរខាងលើនេះនឹងបកស្រាយជម្រាបជូនលោកអ្នកឱ្យបានជ្រាបតាមរយៈលោកវេជ្ជបណ្ឌិតអ៊ុង ចក្រាវុធអ្នកឯក ទេសជម្ងឺថ្លើម ក្រពះ ពោះវៀននៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត្រជាមួយទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង។
ជម្ងឺក្រិនថ្លើម ជាអ្វី?
ថ្លើមជាយន្ដការមួយយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ មានតួនាទីកម្ចាត់ចោលកាកសំណល់ពិសពុលផ្សេងៗដែល អាចបង្កទោសដល់សរីរាង្គដទៃទៀត។ នៅពេលដែលថ្លើមបាត់មុខងារហើយប្រែសភាពពីទន់ទៅរឹងនោះហើយជាជម្ងឺក្រិនថ្លើម។ ជម្ងឺ នេះមិនមែនកើតតែក្នុងរយៈពេលមួយថ្ងៃនោះទេ មេរោគអាចសម្ងំនៅក្នុងខ្លួនអ្នកជម្ងឺពី១០ទៅ១៥ឆ្នាំទើបចេញរោគសញ្ញាឱ្យដឹង។
រោគសញ្ញាជម្ងឺក្រិនថ្លើម
នៅពេលដែលថ្លើមចាប់ផ្ដើមក្រិន គេចែកជា២ដំណាក់កាលគឺ ៖
- ដំណាក់កាលទីមួយ ៖ ជាដំណាក់កាលស្ងាត់ស្ងៀម ទោះបីជាថ្លើមចាប់ផ្ដើមរឹងក៏ដោយក៏មិនទាន់មានផលវិបាកឬរោគ សញ្ញានៅឡើយទេ។ អ្នកជម្ងឺនៅប្រកបការងារបានធម្មតា ហើយជួនកាលមិនដឹងខ្លួនថាមានជម្ងឺក្រិនថ្លើមទៀតផង។
- ដំណាក់កាលទីពីរ ៖ ជាដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរ ដែលអ្នកជម្ងឺមានលេចចេញជាអាការហើមដៃ ហើមជើង លឿងភ្នែក មានទាចទឹក ចេញឈាមតាមប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ជួនកាលអាចបណ្ដាលឱ្យអ្នកជម្ងឺសន្លប់ទៀតផង។
មូលហេតុបង្កជាជម្ងឺក្រិនថ្លើម
នៅក្នុងប្រទេសយើង មូលហេតុចម្បងនៃជម្ងឺក្រិនថ្លើម គឺបណ្ដាលមកពីមេរោគរលាកថ្លើមប្រភេទបេនិងសេដែលការរលាករ៉ាំរ៉ៃរយៈពេលយូរបណ្ដាលឱ្យថ្លើមទៅជាក្រិន។ ជាការពិតថ្លើមមានតួនាទីធ្វើការយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដើម្បីទ្រទ្រង់ជីវិតមនុស្ស តែបច្ចុប្បន្ននេះ របៀបនៃការរស់នៅរបស់មនុស្សបានបណ្ដាលឱ្យថ្លើមរិតតែធ្វើការងារកាន់តែខ្លាំងឡើងនាំឱ្យថ្លើមថមថយសមត្ថភាព ជាបណ្ដើរ និងទីបំផុតថ្លើមក្រិនកែលែងបាន។ ការប្រព្រឹត្ដដែលនាំឱ្យមានជម្ងឺក្រិនថ្លើមមានដូចជា ៖
- ការទទួលទានសុរា ៖ ប្រសិនបើលោកអ្នកទទួលទានសុរាក្នុងបរិមាណសមរម្យនោះមិនបានបង្កទុក្ខទោសដល់ថ្លើមទេ។
ផ្ទុយទៅវិញបើលោកអ្នកចង់ឈ្នះជាមួយសុរានោះ សុរានឹងធ្វើឱ្យលោកអ្នកស្លាប់ដោយជម្ងឺក្រិនថ្លើមព្រោះការទទួលទានសុរាបន្ដិច ម្ដងៗធ្វើឱ្យថ្លើមរលាករ៉ាំរ៉ៃ។ បើលោកអ្នកឈប់នៅពេលរលាកនោះ លោកអ្នកនឹងជាសះស្បើយប៉ុន្ដែបើនៅតែបន្ដទទួលទាន ថ្លើមនឹង ក្រិន។ នៅក្នុងប្រទេសយើង ការទទួលស្រា ចំពោះស្ដ្រីច្រើនក្នុងរូបភាពពេលសម្រាលកូនជាពិសេសស្ដ្រីនៅតាមជនបទទទួលទានស្រា រហូតដល់៣០ឬ៤០លីត្រក្នុងកូនម្នាក់។ ហើយស្ដ្រីខ្លះមានកូន៧ឬ៨នាក់តើគាត់ត្រូវទទួលទានស្រាអស់ប៉ុន្មាន? ការទទួលទានស្រា បង្កឱ្យភាវៈថ្លើមរឹងក្រិន ឈាមចរាចរមិនស្រួល ធ្វើឱ្យថ្លើមបាត់បង់សមត្ថភាពធ្វើការ។
- ការប្រើប្រាស់ឱសថ ៖ ឱសថសម្រាប់ព្យាបាលជម្ងឺមួយចំនួនអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ ឬពុលដល់ថ្លើមនៅពេលដែលប្រើរយៈ
ពេលយូរ នាំឱ្យថ្លើមរលាក ហើយនៅទីបំផុតវិវឌ្ឍន៍ទៅរកជម្ងឺក្រិនថ្លើម។
ក្រៅពីមូលហេតុខាងលើនេះ នៅមានមូលហេតុបន្ទាប់បន្សំផ្សេងៗទៀតជាច្រើនដែលជាដើមចមនៃជម្ងឺរលាកថ្លើម។ សរុប សេចក្ដីមកវិញគ្រប់ការរលាកថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃទាំងអស់ទោះបង្កដោយមូលហេតុអ្វីក៏ដោយក៏វិវឌ្ឍន៍ទៅរកជម្ងឺក្រិនថ្លើមទាំងអស់។
ការឆ្លងរាលដាលនៃជម្ងឺក្រិនថ្លើម
គ្រប់ជម្ងឺក្រិនថ្លើមសុទ្ធតែវិវឌ្ឍន៍ពីជម្ងឺរលាកថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃ ហើយមេរោគរលាកថ្លើមប្រភេទបេ ឬសេអាចឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅ មនុស្សម្នាក់ទៀតតាមរយៈ
- ការរួមភេទជាមួយដៃគូដែលមានមេរោគរលាកថ្លើម
- ឆ្លងតាមការប្រើប្រាស់សម្ភារៈដែលប្រឡាក់ឈាម មានដូចជាសម្ភារៈមិនស្អាតនៅតាមមន្ទីរពេទ្យឧបករណ៍ពេទ្យធ្មេញ សម្ភារៈវះកាត់ បំពង់ឆ្លុះផ្សេងៗ ម្ជុលចាក់សាក់ ឡាមកោររោម កន្ដ្រៃកាត់សាច់ពេលធ្វើក្រចក ឧបករណ៍ចោះត្រចៀកការបញ្ចូល ឈាមដោយគ្មានប្រភពច្បាស់លាស់ជាដើម។
ការព្យាបាលជម្ងឺក្រិនថ្លើម
ការព្យាបាលត្រូវធ្វើឡើងទៅតាមដំណាក់កាលនៃជម្ងឺក្រិនថ្លើម ដែលទាមទារការអត់ធ្មត់ និងដោយគ្រូពេទ្យជំនាញដើម្បី តាមដានសភាពជម្ងឺ។ ប្រសិនបើលោកអ្នករកឃើញថាមានជម្ងឺក្រិនថ្លើមនៅដំណាក់កាលដំបូងដែលមេរោគសម្ងំមិនចេញជារោគ សញ្ញានោះ ការព្យាបាលមានឱកាសជាសះស្បើយ គ្រាន់តែថ្នាំសម្រាប់ព្យាបាលមានតម្លៃខ្ពស់។ ផ្ទុយមកវិញបើរកឃើញនៅដំណាក់ កាលចេញជារោគសញ្ញានោះការព្យាបាលមានការពិបាកព្រោះគ្រាន់តែអាចមានលទ្ធភាពព្យាបាលតែទៅតាមរោគសញ្ញាក៏ដូចជាផល វិបាករបស់អ្នកជម្ងឺតែប៉ុណ្ណោះ។ ដូចជាបើមានធ្លាក់ឈាមត្រូវទប់ស្កាត់កុំឱ្យឈាមធ្លាក់ដោយការចោះក្រពះចងសរសៃឈាម។ បើអ្នក ជម្ងឺមានទាចទឹក(ធំពោះ) ហើមដៃហើមជើងត្រូវព្យាបាលដោយសម្រកជាតិទឹក ដើម្បីជួយសម្រួលការឈឺចាប់ក៏ដូចជាពន្យារពេល ស្លាប់របស់អ្នកជម្ងឺតែប៉ុណ្ណោះព្រោះភាគរយនៃការជាសះស្បើយមិនមានឡើយ។
វិធីបង្ការជម្ងឺក្រិនថ្លើម
ដើម្បីបង្ការជម្ងឺក្រិនថ្លើម ចាំបាច់ការពារនូវមូលហេតុទាំងឡាយណាដែលនាំឱ្យមានការរលាកថ្លើមរ៉ាំរ៉ៃដូចជា ៖
- កាត់បន្ថយការទទួលទានសុរាជាអចិន្ដ្រៃយ៍ អាចទទួលទានបានម្ដងម្កាលពេលមានពិធីសប្បាយរីករាយ
- រាល់ការប្រើប្រាស់ថ្នាំគ្រប់ប្រភេទ ត្រូវមានវេជ្ជបញ្ជាត្រឹមត្រូវ ចៀសវាងការប្រើដោយចិត្ដឯងនិងតាមគ្នា
- ចំពោះការរលាកថ្លើមប្រភេទបេ លោកអ្នកអាចចាក់វ៉ាក់សាំងដើម្បីការពារ ប៉ុន្ដែសម្រាប់មេរោគថ្លើមប្រភេទសេជាមេរោគផ្សេងដែលវ៉ាក់សាំងប្រភេទបេមិនអាចការពារទប់ស្កាត់បានទេ។ តាមការស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញឱ្យដឹងថាជាងពាក់កណ្ដាលនៃ មេរោគថ្លើមប្រភេទសេឆ្លងតាមការបញ្ចូលឈាម។ ដូច្នេះដើម្បីការពារការរលាកថ្លើមគ្រប់ប្រភេទចាំបាច់ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នរាល់ការ ប្រើប្រាស់សម្ភារៈទាំងឡាយ ការដែលនាំឱ្យមុត ឬដាច់រលាត់ចេញឈាម។
ដំបូន្មានអ្នកជំនាញ
ក្រិនថ្លើមជាជម្ងឺមួយដែលធ្វើឱ្យអ្នកជម្ងឺស្ថិតនៅស្ថានភាពគួរឱ្យសង្វេគពេកក្រៃ។ ហេតុនេះសូមលោកអ្នកដែលមិនទាន់មាន ជម្ងឺនេះ គួរតែការពារខ្លួនដើម្បីចៀសឱ្យផុត។ លោកអ្នកគួរតែត្រួតពិនិត្យសុខភាពជាប្រចាំកាត់បន្ថយការទទួលទានសុរា ឬការប៉ះ ពាល់ទាំងឡាយណាដែលនាំឱ្យមានការឆ្លងមេរោគតាមរយៈឈាម។
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ០២៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៧
Leave a Reply