សួតរងឥទ្ធិពលដោយផ្ទាល់ពីបរិស្ថានខាងក្រៅ ហេតុនេះហើយសួតប្រឈមមុខនឹងគ្រោះថ្នាក់ដោយសារហេតុផលផ្សេងៗ ដែលទាក់ទងនឹងបញ្ហារបស់ប្រព័ន្ធដកដង្ហើម។ ជម្ងឺមួយចំនួនរបស់សួតបានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សជាច្រើនរាប់លាននាក់នៅទូទាំងពិភព លោក ជារៀងរាល់ឆ្នាំដោយជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ២ បន្ទាប់ពីជម្ងឺសរសៃឈាមបេះដូង។ ដោយឡែកនៅក្នុងប្រទេសយើង ជម្ង្ងឺនេះក៏ កំពុងកើនឡើងគួរឱ្យព្រួយបារម្ភផងដែរ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត កាំង ស័ ប្រធានផ្នែកជម្ងឺសួតនៃមន្ទីរពេទ្យមិត្ដភាពខ្មែរសូវៀតបកស្រាយជម្រាបជូនលោកអ្នកអំពីបញ្ហាទាំងឡាយដែលទាក់ទងទៅនឹងជម្ងឺមហារីកសួតតាមរយៈទស្សនាវដ្ដី សុខភាពយើង។
តើជម្ងឺមហារីកសួត ជាអ្វី?
មហារីកសួតជាជម្ងឺមួយប្រភេទដែលធ្វើឱ្យកោសិការបស់មនុស្សលូតលាស់អនាធិបតេយ្យខុសក្បួនខ្នាតជាប្រចាំធ្វើឱ្យក្លាយ ជាដុំដែលនាំឱ្យស្ទះដល់បំពង់សួត។ មហារីកសួតចែកចេញជាពីរប្រភេទគឺ ៖
មហារីកសួតកើតដោយសួតផ្ទាល់តែម្ដង ដែលកើតនៅលើកោសិកាតូចៗដែលមានតួនាទីបញ្ចេញទឹកក្រពេញនាំឱ្យ កោសិកានោះខូចហើយរីកធំ។ មួយទៀតកើតនៅលើសារធាតុរំអិល ឬអន្ធិលដែលមាននៅក្នុងបំពង់សួត។
- មហារីកសួតបានមកពីគេ មានន័យថាជម្ងឺមហារីកកើតមាននៅកន្លែងផ្សេងៗ តែបានឆ្លងមកដល់កោសិកាសួតនាំឱ្យ សួតមានជម្ងឺមហារីក។
មូលហេតុបង្កជម្ងឺមហារីកសួត
មូលហេតុចម្បងដែលនាំឱ្យមានជម្ងឺមហារីកសួតនោះគឺបារី ទាំងអ្នកជក់ ទាំងអ្នកទទួលរងផ្សែងបារីពីគេ(សូមអានពីផល ប៉ះពាល់នៃផ្សែងបារីតាមរយៈអត្ថបទ បុរសពិសាបារី ដែលបានចេញផ្សាយនៅលេខ០១៦ ឆ្នាំទី២ របស់ទស្សនាវដ្ដីសុខភាពយើង) ព្រោះនៅក្នុងបារីមានជាតិគីមីជាង៤០០០ប្រភេទ ដែលមានឥទ្ធិពលយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខភាពមនុស្ស។ ក្រៅពីផ្សែងបារីនៅមានមូល ហេតុផ្សេងៗទៀតដែលនាំឱ្យមានជម្ងឺមហារីកសួតគឺពពួកធូលីរ៉ែមានទម្ងន់ធ្ងន់នៅពេលដែលស្រូបចូលទៅមិនចេញមកវិញទេ ហើយ បន្ដិចម្ដងៗបានក្លាយទៅជាដុំមហារីក។
ការឆ្លងរីករាលដាលនៃជម្ងឺមហារីកសួត
ការឆ្លងរីករាលដាលនៃជម្ងឺមហារីកសួតមានបីយ៉ាង។
1. តាមប្រព័ន្ធឡាំបាទិក ដោយស្ដែងចេញជាកូនកណ្ដុរ។
2. តាមសរសៃឈាម ព្រោះក្នុងមួយនាទីសួតបានទទួលឈាមពីគ្រប់ទិសទីនៃសព៌ាង្គកាយចំនួន៦លីត្រដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរ អុកស៊ីសែន ហេតុនេះបើមានមហារីកទោះនៅកន្លែងណាក៏ដោយ ក៏ឆ្លងរាលដាលមកដល់សួតបានដែរតាមរយៈចរន្ដឈាមនេះឯង។
3. ការរាលដាលតាមកោសិកាដែលនៅជិតគ្នា ឧទាហរណ៍ក្នុងករណីដែលមានមហារីកនៅថ្លើមប៉ុន្ដែថ្លើមនៅជិតសួត ជា ហេតុនាំកោសិកាថ្លើម និងសួតអាចឆ្លងមេរោគមហារីកពីគ្នាទៅវិញទៅមកបាន។
រោគសញ្ញាជម្ងឺមហារីកសួត
ជម្ងឺមហារីកសួតមានរោគសញ្ញាដូចជម្ងឺដែលពាក់ព័ន្ធនឹងប្រព័ន្ធផ្លូវដង្ហើមផ្សេងៗទៀតដែរ ដោយស្ដែងចេញជាអាការក្អក មានស្លេសដែលក្នុងរយៈពេលយូររ៉ាំរ៉ៃ អាចបណ្ដាលឱ្យធ្លាក់ឈាមទៀតផង។ នៅពេលដែលដុំសាច់មហារីកកាន់តែធំធ្វើឱ្យស្ទះបំពង់ សួតនាំឱ្យអ្នកជម្ងឺហត់ ពិបាកដកដង្ហើម។ ក្រៅពីនេះក៏នៅមានរោគសញ្ញានៅក្នុងសួតដូចជាក្នុងករណីដែលដុំសាច់មហារីកកាន់ធំ សង្កត់លើសរសៃឈាម ធ្វើឱ្យដំណើរឈាមរត់ទៅចិញ្ចឹមសរីរាង្គខាងក្រោមមិនបាននាំឱ្យអ្នកជម្ងឺហើមនៅផ្នែកខាងលើនៃរាងកាយ។ ជួនកាលដុំមហារីកសង្កត់ទៅលើសរសៃប្រសាទនាំឱ្យអ្នកជម្ងឺមានការឈឺចាប់ជាខ្លាំង។ ម្យ៉ាងទៀតនៅពេលដែលដុំនោះត្បៀតទៅលើ បំពង់អាហារ ធ្វើឱ្យអ្នកជម្ងឺមិនអាចបរិភោគអាហារបាន។ ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនៃជម្ងឺមហារីកសួត ចាំបាច់ត្រូវពិនិត្យរកមើល កោសិកាមហារីកដែលនៅនឹងសាច់សួត។
ការព្យាបាលជម្ងឺមហារីកសួត
ការព្យាបាលអាស្រ័យទៅតាមប្រភេទ និងទីតាំងរបស់ជម្ងឺមហារីក។ ប្រសិនបើជម្ងឺមហារីកជាប្រភេទដែលបានមកពីគេ នោះ ចាំបាច់ត្រូវព្យាបាលជម្ងឺមហារីកដើមឱ្យជាសះស្បើយ នោះជម្ងឺមហារីកសួតក៏ជាទៅតាមនោះដែរ។ បើក្នុងករណីដែលជម្ងឺមហា រីកសួតកើតមាននៅលើកោសិកាតូចៗដែលមានតួនាទីបញ្ចេញទឹកក្រពេញនោះការព្យាបាលចាំបាច់ត្រូវប្រើថ្នាំ និងបាញ់កាំរស្មី ដើម្បី ទប់ទល់កុំឱ្យកោសិកាមហារីករីកធំធាត់តទៅមុខទៀតបាន។ ប៉ុន្ដែមិនប្រើថ្នាំដើម្បីសម្លាប់កោសិកានោះទេ ព្រោះនៅពេលដែលវាងាប់ នាំឱ្យស្អុយ។ ការព្យាបាលតាមវិធីនេះ លទ្ធផលទទួលបានមិនសូវល្អប៉ុន្មានទេ។ ដោយឡែកចំពោះជម្ងឺមហារីកសួតដែលកើតមាននៅ លើកោសិកាធំៗនៅបំពង់សួតដែលមានសណ្ឋានជាដុំនោះប្រសិនបើដឹងទាន់ពេលវេលា(មិនទាន់រាលដាល) អាចធ្វើការវះកាត់យកដុំ នោះចេញតែម្ដង ពេលនោះជម្ងឺមហារីកនឹងជាសះស្បើយ។ផ្ទុយមកវិញនៅប្រទេសយើង មិនសូវទទួលបានអ្នកជម្ងឺដែលរកឃើញជម្ងឺ មហារីកនៅដំណាក់កាលដំបូងនោះឡើយ។ តាមតួលេខរបស់ផ្នែកសួតនៃមន្ទីរពេទ្យមិត្ដភាពខ្មែរសូវៀត បានឱ្យដឹងថាមានអ្នកជម្ងឺ មហារីកសួត៩៤នាក់ប្រហែលជា១០ភាគរយនៃអ្នកជម្ងឺសួតទាំងអស់ក្នុងឆ្នាំ២០០៦ ដែលបានមកពិនិត្យសួតចំនួន៨៩៧នាក់។
ផលវិបាកនៃជម្ងឺមហារីកសួត
សឹងតែមិនចាំបាច់រៀបរាប់ជម្រាបជូនលោកអ្នកទេ ព្រោះលទ្ធផលចុងក្រោយនៃជម្ងឺមហារីកសួតគឺស្លាប់ដោយសារការព្យា បាលមិនទាន់ពេលវេលា។ ទាំងនេះក៏ព្រោះតែការធ្វេសប្រហែសក្នុងការត្រួតពិនិត្យសុខភាពរបស់លោកអ្នក។ លោកអ្នកទាំងឡាយ ដែលកំពុងជក់បារីសូមជ្រាបថាបើលោកអ្នកជក់បារីមួយកញ្ចប់ក្នុងមួយថ្ងៃរយៈពេល១៥ឆ្នាំលោកអ្នកមានឱកាសប្រឈមមុខនឹងជម្ងឺ មហារីកសួតរហូតដល់៩០ភាគរយ និងជម្ងឺផ្លូវដង្ហើម១០០ភាគរយ។
វិធីបង្ការជម្ងឺមហារីកសួត
លោកអ្នកបានជ្រាបអំពីមូលហេតុបង្កជម្ងឺមហារីកសួតរួចមកហើយ។ ដូច្នេះដើម្បីការពារជម្ងឺនេះគប្បីត្រូវចៀសវាងពីកត្ដា ដែលអាចបង្កជម្ងឺ។ លោកអ្នកគួរកុំពិសាបារី និងពាក់ម៉ាសការពារធូលីផ្សេងៗ រួមទាំងធូលីរ៉ែផងដែរ។ នៅពេលមានបញ្ហាមិនប្រក្រតី លោកអ្នកគួរប្រញាប់ទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីពិនិត្យសុខភាពឱ្យបានច្បាស់លាស់។
ដំបូន្មានអ្នកជំនាញ
ការដែលលោកអ្នកមកទទួលការព្យាបាលជម្ងឺមហារីកសួតនៅដំណាក់កាលដំបូង លោកអ្នកមានឱកាសរស់រានមានជីវិត។ ផ្ទុយទៅវិញបើលោកអ្នកមិនបានប្រុងប្រយ័ត្ន លោកអ្នកអាចបាត់បង់ឱកាសជាសះស្បើយ។ សូមព្យាយាមត្រួតពិនិត្យសុខភាពជា ប្រចាំ ហើយស្វែងយល់ពីរោគសញ្ញាដែលអាចបង្កជម្ងឺបាន។ សូមជ្រើសរើសរវាងសុខភាព និងផ្សែងបារី។
ប្រភព ៖ ទស្សនាវដ្តី សុខភាពយើង លេខ០២៥ ខែកុម្ភះ ឆ្នាំ២០០៨
Leave a Reply